Të ripërtëritshme të energjisë është e gjeneruar nga këto burime të energjisë që janë të përditësuara vazhdimisht gjatë gjithë vitit. Ndryshe nga lëndët djegëse fosile, të cilat kanë stoqe të kufizuara, rezervat e ripërtëritshme të energjisë mund të jenë edhe të shuhen. Burimet e ripërtëritshme të energjisë janë: energjia diellore, energjia e erës, ujit (lumenj, baticë dhe zbaticë,valët e detit ), energjia gjeotermale dhe biomasa .
Energjia diellore
Energjisë diellore mund ta përdorin në dy mënyra – për ngrohje dhe prodhimin e energjisë elektrike. Për të marrë energji termike duhet përdorur panele diellore të cilat si vetë emri flet kolekton/akumullon energjinë diellore në energji termike për ngrohjen e qendrore, apo për ajrin . Kolektorët diellor më së shumti përdoren për ngrohje sanitare për ujë të nxehtë. Në anën tjetër, panelet diellore janë përdorur për marrje të energjisë elektrike. Këto panele janë të përbërë nga një seri e qelizave diellore fotovoltaike direkt për të konvertuar në energjinë elektrike .
Transformimi i energjisë diellore përmes kolektorit diellor
Transfermimi i ngrohjes përmes lëngjeve në sistemin e ngrohjes diellore mund të ndahen sipas mënyrës së qarkullimit të ujit në dy mënyra, përkatësisht: pompë qarkullimi (sistem aktiv ) ose përmes trashësisë së ujit në temperatura të ndryshme (thermosyphon, termo ose pasiv sistem) . Çdo metodë ka avantazhet e qarkullit të caktuar dhe për këtë arsye përdorimi i tyre duhet të jetë e përshtatshme për instalim.
Sitemi Pump
Sistemi Pump, i njohur edhe si sistem aktiv ose sistetmi Split, përdoret si një pompë për qarkullimin e ujit në mes të kolektorit dhe sistemit të pompimit të rezervuar. Në sistemin split ose sistemin pompin, rrjedha e ujit është e kontrolluar nga një kontrollues që automatikisht kontrollon pompën. Duke pasur parasysh se në mes të kolektorit dhe rezervarit ka një pompë aktive, ky sistem është shumë më fleksibil .
Paneli i kontrollit dhe pompa së bashku sigurojnë sistem më të mirë që ofron më shumë kontroll mbi maksimalen minimalen e temperaturave duke përfshirë edhe karakteristikat e tilla që mbrojnë nga ngrica dhe mbinxehja. Ky sistem është nën presion pavarësisht pompës dhe kontrolluesit i cili e kërkon elemente të tjera të tilla si tanl zgjerimin, valutat kontrollore etj.
Sistemi Termosifonsk
Sistemi termosifonsk, i njohur gjithashtu si sistem pasiv nuk kërkon të qarkullojë pompa e ujit, por në vend të asaj të mbështetet në dallimin e dendësisë së ujit në temperatura të ndryshme, ku uji i ngrohtë ngrihet në pikën më të lartë. Që të funskionojë ky sistem, rezervuari duhet të montohet sipër kolektorit, në lidhje me horizontalen.
Sistemi punon kur uji në kolektor është i ndezur. Uji i nxehtë bëhet më pak i ngjeshur dhe rritet në kuadër të sistemit, dhe mblidhet në pikën më të lartë të sistemit, e cila është në rezervuar. Ujë i ftohtë në rezervuar për shkak të densitetit të saj më të lartë do të jetë e detyruar për të që të ulë në pjesën më të ulët të sistemit, përkatësisht të kolektorit. Për shkak se ky sistem mbështetet në parimet e fizikës, nuk ka kontroll të drejtpërdrejtë mbi qarkullimin e ujit dhe për këtë arsye kontrolleri është i kufizuar mbi temperaturën e ujit në rezervar. Në një sistem tipik si termosifonski rekomandohet të ekzistojë edhe ventili termostatik për të shmangur temperaturat e larta të ujit të nxehtë.
Kolektorë të rrafshtë
Kolektorët me sipërfaqe të rrafshttë është thelb i një kombini nga spirale (ose rrjet) me tuba me profil tl vogël, të vendosura me asporberi bakri, me katër mure ku baza e kolektorit është e bërë nga kolektori i aluminit, ndërsa pjesa e sipërme është e mbuluar me qelq të ashpër e të shpërsuar.
Tubat e bakrit janë të ngitura me pllakat e bakrit – të amortizuara dhe janë të veshura me një ngjyrë shumë të hapur, që rrit efikasitetin e transformimit të rrezatimit diellor me energji të nxehtësisë. Diametri i gypave të bakrit është kritike për transferimin e nxehtësisë dhe si pasojë e efikasitetit të sistemit .
Uji kalon nëpër një seri të gypave të bakrit brenda kolektori, ku ngrohja është transferuar në fletët e absorbimit të ujit. Kolektorët e rrafshtë janë përdorur mjaft shpesh në sistemet e pompimit, por ka panele banesë që janë të përshtatshme për sistemet termosifonskit ku rrjedhja e ujit është vertikale e cila përmbush parimin e rrjedhës së ujit me dendësi të ndryshme, deri më poshtë .
Vakumi i gypave (vakumi i kolektorëve)
Gypat e vakuar (Evacuated Vacuum Tubes – EVT) – kolektorët e vendosur janë të përbërë nga një numër i madh i gypeve të vakuar nga qelqi, të cilat janë të lidhura shumëfishtë, përmes të cilit kalon gypë kalon uji dhe ky ujë nxehet ashtu siç kalon nëpër kolektorë.
Numri i tubave të qelqit të cilat përdoren ndryshojnë në varësi të madhësisë së sistemit. Në përgjithësi, përdorimi i një tubi shtëpiak duhet të jetë e ngrohtë rreth 10 litra ujë të kapacitet të rezervarit.
Gypi evakuiranat përbëhet nga dy gypa të qelqiz koncentrik. Në mes të tubave ka një vakum që instalon kamerdaren që redukton humbjen e nxehtësisë .
Gypi i brendshëm i qelqit është e bërë nga dy gype të qelqit të koncetruara. Në mes të gypeve ekziston vakim i ili e izolon gypin e brendshlm me çka zvogëlohet nxehja e humbjes. Gypi i qelqit i brendshëm është e nënvizuar me lustër industriale absorbuese që konverton rrezatimi UV të ngrohjes dhe të energjisë rezervave. Forma rrethore e gypave, të cilat në çdo moment pozicionon diellin për të absorbojnë dritën diellore maksimale sepse dielli në çdo kohë do të vendoset nën 90 gradë në gyp .
Për mbledhësit me gypa vakumi, trashësia e gypit e jashtme qelqi duhet të jetë një minimum prej 2.0 mm . Ky specifikim është që të sigurojë kolektorin të mos dëmtojë në kushte ekstreme të qytetit. Sistemet me gypa të vakumit në Maqedoni zakonisht pjesë e sistemeve termo, por mund të përdoret si pjesë e sistemeve të pompimit.
